پنج شنبه 99 بهمن 2  7:36 عصر

 

چیستیِ متن

هر چیزی که چرخه‌های کارخانه‌ی ذهن را به کار اندازد، «متن» است؛ متن، دست‌مایه‌ی خوانش و سرمایه‌ی کُنشِ مغز است. از این دید، متن چیزی است که خواننده، بر پایه‌ی خوانش خویش، بهره‌ای یا بازتابشی از آن را از برون به درون ذهن، می‌برد؛ مثلاً هنگامی که در برابر دریایی می‌ایستیم و به آن چشم می‌دوزیم، گستره‌ی دریا، همان متن است. زمانی که زیر درختی می‌ایستید، برگی از آن را به کف می‌گیرید، آن برگ، متن پیش روی شماست. لحظه‌ای که بوی خوشی به دریچه‌ی بویایی شما می‌رسد و حسّ لطیف آن، شما را با خود می‌برد؛ آن بو، متن است. یا آن دَمی که آهنگ و نغمه‌ای گوش شما را به خود فرامی‌خواند، همان متن است. مزه‌ای را که می‌چشید و یا چیزی را که لمس می‌کنید، اینان هم متن هستند.

حتّی آن لحظه‌ای که در خلوت و تنهایی نشسته‌اید و به چیزی می‌اندیشید، همان چیز ذهنی، متن شماست. برای نمونه «دود سیگار» در نگاه «دیکنز» نویسنده‌ی «آرزوهای بزرگ»، متن است که وقتی آن را می‌بیند،.... (ر.ک: کتاب: هم آوایی با جهان متن، دکتر اکبری شِلدره، 1399، نشر تیرگان، تهران)

 

*کتاب « هم آوایی با جهان متن، به قلم دکتر فریدون اکبری شِلدره، از سوی نشر تیرگان در تهران، انشتار یافت.